Kaliperlər, boşluq və ya cisim genişliyini dəqiq müəyyən etmək üçün istifadə olunan ölçü alətləridir, lent ölçüsü və ya hökmdardan daha dəqiqdir. Elektron ekrandan istifadə edən rəqəmsal modellərdən başqa, bir kaliper ölçməni bir cüt tərəzi (vernier kaliper) və ya bir tərəzi və kadr ölçmə cihazı (dial kaliper) üzərində göstərə bilər.
Addımlar
Addım 1. Kaliperinizi müəyyənləşdirin
Alətinizin biri digərinin üzərində sürüşən iki tərəzi varsa vernier kaliperləri üçün təlimatları istifadə edin. Alətinizdə bir tərəzi və yuvarlaq bir yığma varsa, əvəzinə kadr təlimatlarına baxın.
Rəqəmsal bir kaliper istifadə edirsinizsə, ölçü elektron ekranda göstərilməlidir, adətən mm (millimetr) və düym (in) arasında keçid etmək imkanı var. Ölçmədən əvvəl, daha böyük çənələri tamamilə bağlayın və qapalı mövqeyi sıfıra təyin etmək üçün Sıfır, Dara və ya ABS düyməsini basın
Metod 1 /2: Vernier Kaliper oxumaq
Addım 1. Sıfır səhvləri yoxlayın
Sürgülü tərəzi yerində saxlayan vintləri və ya vintləri gevşetin. Kaliperin daha böyük çənələri bir -birinə tam basılana qədər sürüşmə ölçüsünü hərəkət etdirin. Sürgülü tərəzi üzərində 0 mövqeyi və kumpas gövdəsinə həkk olunmuş sabit tərəzi müqayisə edin. İki 0 işarəsi tam olaraq düzülmüşsə, ölçməni oxumağa keçin. Əks halda, səhvi düzəltmək üçün növbəti addıma davam edin.
Sıfır Səhvinin Düzəldilməsi
Addım 1. Mövcud olduqda bir tənzimləmə çarxı istifadə edin
Bu çox yayılmasa da, bəzi yuvarlaq kumpaslarda sürüşmə şkalasında tənzimləmə çarxı vardır ki, bu da kaliper çənələrinə təsir etmədən sürüşmə ölçüsünü tənzimləmək üçün itələ bilər. Modelinizdə bu təkər varsa, sürüşmə miqyasındakı sıfırlar və sabit miqyaslı xətlər düzülənə qədər itələyin, sonra ölçməni oxumağa keçin. Əks təqdirdə, növbəti addıma davam edin.
Çənələri az miqdarda açan və bağlayan incə bir tənzimləmə vidasını itələmədiyinizə əmin olmaq üçün çənələri yaxından izləyin
Addım 2. Müsbət sıfır səhvini hesablayın
Sürüşmə miqyası 0 -a bərabərdirsə sağ Sabit miqyaslı 0 -dan, sürüşmə tərəzi 0 -a uyğun gələn sabit ölçülü ölçməni oxuyun. Bu pozitiv sıfır xətasıdır, buna görə bunu + işarəsi ilə yazın.
Misal üçün, sürüşmə tərəzi 0 sabit miqyasda 0.9 mm -dirsə, "sıfır xətası: +0.9 mm" yazın.
Addım 3. Mənfi sıfır səhvini hesablayın
Sürüşmə miqyası 0 -a bərabərdirsə sol Sabit miqyaslı 0 -dan aşağıdakı addımları atın:
- Çənələr bağlandıqda, sürüşən miqyasda sabit miqyaslı bir dəyərlə tam üst -üstə düşən bir işarə axtarın
- Sürüşmə miqyasını hərəkət etdirərək xətləri növbəti ən yüksək dəyərlə işarələyin. Sürüşmə şkalası 0 sabit miqyas 0 -un sağında olana qədər təkrarlayın. Taşınan məsafənin miqdarına diqqət yetirin.
- Sürüşən tərəzi 0 -a uyğun gələn sabit miqyasdakı dəyəri oxuyun.
- Oxuduğunuz dəyərdən köçürülən məsafənin miqdarını çıxarın. Mənfi işarəsi də daxil olmaqla bu sıfır səhvini yazın.
- Misal üçün, sürüşmə miqyasındakı 7 sabit miqyasda 5 mm işarəsi ilə yuxarıya doğru gedir. Sürgülü tərəzi sabit miqyasdan daha sağa doğru hərəkət etdirin, sonra 7-ni növbəti sabit ölçülü işarəyə düzün: 7mm. Diqqət yetirin ki, 7 - 5 = 2 mm məsafə qət etdiniz. Sürüşmə şkalasının 0 -ı indi 0.7 mm işarədədir. Sıfır səhv 0.7mm - 2mm = -1.3mm bərabərdir.
Addım 4. Bütün ölçülərdən sıfır səhvini çıxarın
Ölçmə apardığınız zaman, obyektin həqiqi ölçülərini əldə etmək üçün nəticədən sıfır səhvinizi çıxarın. Sıfır səhv işarəsini (+ və ya -) nəzərə almağı unutmayın.
- Məsələn, sıfır səhviniz +0.9mm olarsa və 5.52mm oxuyan bir ölçü götürsəniz, əsl dəyər 5.52 - 0.9 = 4.62mm -dir.
- Məsələn, sıfır səhviniz -1,3 mm -dirsə və 3,20 mm oxuyan bir ölçü götürsəniz, əsl dəyər 3,20 -(-1,3) = 3,20 + 1,3 = 4,50 mm -dir.
Ölçmənin oxunması
Addım 1. Ölçmək üçün çənələri tənzimləyin
Xarici ölçüsü ölçmək üçün bir obyektin ətrafındakı böyük, düz çənələri sıxın. Kiçik, əyri çənələri bir obyektə daxil edin və daxili ölçüləri ölçmək üçün kənara doğru genişləndirin. Tərəzi yerində saxlamaq üçün kilid vidasını sıxın.
Çənələri açmaq və ya bağlamaq üçün tərəzi sürüşdürün. Kaliperinizdə gözəl bir tənzimləmə vidası varsa, daha dəqiq düzəlişlər etmək üçün bundan istifadə edə bilərsiniz
Addım 2. Sabit miqyaslı dəyəri oxuyun
Kaliper çənələrini düzgün vəziyyətdə tutduqdan sonra, kumpas gövdəsinə həkk olunmuş sabit ölçüyə baxın. Tipik olaraq bir imperiya və metrik sabit bir miqyas var; ya biri işləyəcək. Ölçmənin ilk iki rəqəmini tapmaq üçün bu addımları atın:
- İstifadə etdiyiniz sabit miqyasın yanında, daha kiçik, sürüşən miqyasda 0 dəyərini tapın.
- Sabit miqyasda, 0 -un solunda və ya tam olaraq ən yaxın işarəni tapın.
- Bir hökmdar oxuduğunuz kimi bu işarənin dəyərini oxuyun - ancaq bir kaliperin imperiya tərəfinin əksər hökmdarların etdiyi kimi on bir hissəni on altıncıya bölmədiyini unutmayın.
Addım 3. Əlavə rəqəmlər üçün sürüşmə miqyasını yoxlayın
0 işarəsindən başlayaraq sağa sürüşərək sürüşmə miqyasını diqqətlə araşdırın. Sabit miqyasda hər hansı bir işarəyə tam uyğun gələn bir işarə tapanda dayandırın. Sürgülü miqyasda həkk olunmuş vahidi istifadə edərək, adi bir hökmdar kimi sürüşmə miqyasında bu dəyəri oxuyun.
Sabit miqyaslı işarənin dəyəri fərq etməz. Yalnız sürüşmə miqyasındakı dəyəri oxumaq lazımdır
Addım 4. Son cavabı əldə etmək üçün iki dəyəri birlikdə əlavə edin
Bu, sabit miqyaslı rəqəmlərin yazılması, sonra sürüşmə miqyaslı rəqəmlərin yazılması üçün sadə bir hal olmalıdır. Əmin olmaq üçün hər bir tərəzi üzərində həkk olunmuş vahidi yoxlayın.
- Məsələn, sabit ölçünüz 1.3 ölçür və "düym" olaraq qeyd olunur. Sürüşmə tərəziniz 4.3 ölçüsündədir və "0.01 düym" ilə işarələnmişdir, yəni 0.043 düyməni təmsil edir. Dəqiq ölçü 1.3 düym + 0.043 düym - 1.343 düymdür.
- Daha əvvəl sıfır bir səhv tapdınızsa, onu ölçmədən çıxarmağı unutmayın.
Metod 2 /2: Dial Kaliper oxumaq
Addım 1. Sıfır bir səhv olub olmadığını yoxlayın
Çənələri tamamilə bağlayın. Dialdakı iynə sıfıra işarə etmirsə, sıfır iynənin altında olana qədər barmağınızla döndürün. Bunu etməzdən əvvəl kadranın yuxarı və ya alt hissəsindəki bir vidayı gevşetməyiniz lazım ola bilər. Əgər belədirsə, tənzimləməni etdikdən sonra vintləri yenidən sıxmağı unutmayın.
Addım 2. Ölçmə aparın
Xarici diametri və ya genişliyi ölçmək üçün bir obyektin ətrafındakı daha böyük, düz çənələri bağlayın və ya daha kiçik, əyri çənələri bir obyektə daxil edin və daxili diametrini və ya genişliyini ölçmək üçün genişləndirin.
Addım 3. Ölçək dəyərini oxuyun
Kaliperinizə həkk olunmuş tərəzi adi bir hökmdar kimi oxuya bilərsiniz. Kaliperin çənələrinin daxili kənarındakı dəyəri tapın.
- Ölçü, adətən sm (santimetr) və ya (düym) bir vahid ilə etiketlənməlidir.
- Diqqət yetirin ki, kaliperin düym ölçüsü ümumiyyətlə bir mühəndisin ölçüsüdür və hər düym on hissəyə (0.1) və ya beş hissəyə (0.2) bölünür. Bu, bir düymün on altıncı və ya səkkizdə birini göstərən əksər hökmdarlardan fərqlidir.
Addım 4. Yığma dəyərini oxuyun
Daha dəqiq ölçmək üçün kadrdakı iynə əlavə bir dəyəri göstərir. Cihazlar tipik olaraq 0,01 və ya 0,001 sm və ya ölçüdə olan üz tərəfə etiketlənməlidir.
Addım 5. İki dəyəri birlikdə əlavə edin
Hər iki ölçünü eyni vahidə çevirin, sonra birlikdə əlavə edin. Bir çox tətbiq üçün ən dəqiq rəqəmlərdən istifadə etməyinizə ehtiyac olmaya bilər.
